همان‌طور که وسایل ایمنى مناسب در هنگام اجراى کار موجب پیشرفت می‌گردد، وسایل و ابزار مناسب هم به‌نوبه‌ی خود می‌تواند در پیشبرد سریع کار، تأثیرگذار باشد. همان طورى که از نام بتن ِ مگر می‌توان فهمید، با یک عملیات بتن ریزى سر و کار خواهیم داشت. بنابراین براى اجراى آن علاوه بر ابزار ساده‌ی بنّایى از قبیل متر، کمچه، تخته ماله، شمشه‌ی آهنى، شیلنگ تراز، تراز، استامبولى و … به ابزار عمومى ساختمان سازى مثل بیل، فرقون و… نیاز بوده و همچنین جهت اجراى صحیح و اصولى بتن ریزى نیاز به ماشین آلاتى مثل میکسر (بتونیر)، پمپ بتن، ویبراتور و … خواهیم داشت. در تصاویر زیر می‌توانید پهن کردن بتن و بتن ریزی با استفاده از دستگاه پمپ بتن را ملاحظه نمایید.
1- تراز
از این وسیله برای تنظیم تراز سطوح عمودی، افقی و شیب دار استفاده می‌شود. در تصاویر زیر می‌توانید تراز و کار برد آن را مشاهده نمایید.
تبلیغ: ترمووود
2- شمشه
شمشه ابزارى برای کنترل راستاى کار اجرا شده، از جهت افقى و عمودی است. شمشه‌های مورداستفاده در ساختمان سازى با سطح مقطع مربع و طول حداقل 50 سانتیمتر و حداکثر 3 متر با می‌باشد. جنس شمشه‌ها چوبى، آهنى و آلومینیومى می‌باشد. غالباً شمشه‌ی مورد استفاده در اجراى بتن ِمگر، شمشه‌ی آهنى است که دلیل به‌کارگیری آن، مقاومت بالا می‌باشد. در تصاویر زیر نمونه‌هایی از شمشه و نیز کاربرد آن را می‌توانید مشاهده نمایید.
3- متر
از متر جهت اندازه گیری و بررسی ابعاد استفاده می‌شود. مترهاى مورد استفاده در بتن ِمگر فونداسیون، متر بلند نوارى، متر کمرى کوچک و متر جیبى می‌باشد. انواع مترها و کاربرد آن‌ها را می‌توانید در تصویر زیر مشاهده کنید.
4- ریسمان کار
جنس ریسمان کار از نخ پنبه و ابریشم و یا پلاستیک ) نایلونى) می‌باشد. قطر آن حدود نیم میلی‌متر است. ریسمان کار در اجرای نقشه، دیوار چینى و مجموعاً در پیاده سازی و کنترل هر بخش از ساختمان که تحت خط مستقیم قرار گیرد استفاده می‌شود. در تصویر زیر نمونه‌هایی از ریسمان کار و کاربرد آن را می‌توانید مشاهده کنید.
5- تیشه
تیشه‌ی بنّایى، وسیله‌ای است که جهت شکستن آجر و تبدیل آن به بخش‌های کوچک‌تر مثل سه قدى، نیمه، کلوک و نیز برخی از کنده کاری‌های ساده و ضربه زدن به محل‌های مورد نظر استفاده می‌شود. تیشه‌ی بنّایى از دو بخش دسته و سر تشکیل شده است. جنس دسته، چوبى و جنس سر، فولادى می‌باشد. در تصاویر زیر نمونه‌ای از تیشه‌ی بنّایى و کاربرد آن را می‌توانید ببینید.
حتما ببینید: شیشه سکوریت
6- کمچه
کمچه به‌منظور پخش و یکنواخت کردن ملاط و نیز پاشیدن ملاط روى سطح کار یا بندکشى و ماهیچه کشى و سایر کارها در بنّایى به کار می‌رود. کمچه متشکل از دو بخش دسته و تیغه می‌باشد که دسته‌ی آن پلاستیکى و تیغه‌ی آن صفحه‌ای فلزى است. در تصاویر زیر می‌توانید کمچه و کاربرد آن را مشاهده کنید.
7- تخته ماله
این ابزار متشکل از دو بخش دسته و صفحه می‌باشد که طول صفحه غالباً بین 38 تا 46 سانتى متر می‌باشد. از تخته ماله جهت صاف نمودن سطح روى بتن مگر استفاده می‌شود. جنس تخته ماله از چوب و یا پلاستیک است. کاربرد تخته ماله را می‌توانید در تصویر زیر مشاهده نمایید.
حتما ببینید: نقاشی ساختمان
8- شیلنگ تراز
از این وسیله جهت تراز کردن کلیه‌ی سطوح در ساختمان ازجمله کف و موارد دیگر به کارمى رود. جنس آن از لاستیک‌های شفاف، داراى قطر 10 میلی‌متر و طول آن از 5 تا 20 متر متغیر می‌باشد.
دلیل شفافیت شیلنگ تراز این است که سطح آب درون آن به‌آسانی دیده شود. تصویری از این وسیله را می‌توانید در زیر ملاحظه نمایید.
طرز استفاده از شیلنگ تراز
براى استفاده از شیلنگ تراز، نخست بایستی آن را از آب پُر کنیم به صورتی که در درون شیلنگ حباب هوا وجود نداشته باشد. روش تشخیص وجود نداشتن حباب هوا در شیلنگ تراز، به این گونه است که پس از پر کردن شیلنگ تراز از آب، ابتدا و انتهاى شیلنگ تراز را به شکل عمودى در کنار هم قرار می‌دهیم. اگر سطح آب درون شیلنگ تراز در یک سطح باشد، نشانه‌ی عدم وجود حباب در شیلنگ تراز می‌باشد.
بخوانید: انواع پنجره
دستورالعمل کاربرد شیلنگ تراز
1- مطابق تصویر زیر با استفاده از متر از روی سطح اولیه تراز اندازه گیری کرده، توسط مداد یا ماژیک روی محل مورد نظر خط نشانه کشیده می‌شود.
2- همان‌طور که در تصویر زیر می‌بینید شخص اول در محل خط تراز مشخص شده در مرحله‌ی قبل، و شخص دوم در محل مورد نظرى که سطح تراز آن لازم است قرار می‌گیرند. شخص اول به‌قدری شیلنگ تراز را بالا یا پایین می‌آورد تا سطح آب درون شیلنگ تراز دقیقاً بر روى خط نشان اول قرار گیرد.
3- در این زمان به نفر دوم علامت داده تا در راستاى سطح آب داخل شیلنگ تراز در نقطه‌ی دوم، خط نشانه‌ی دیگرى را بکشد. بدین صورت دو خط با یکدیگر کاملاً در یک سطح افقى و تراز قرار دارند. در تصویر زیر این موضوع مشهود است.
9- ماله
این ابزار از ورق فنرى تخت با کلاف پشت براى نگهدارى دسته و دسته‌ی چوبى و یا پلاستیکى ساخته می‌شود. از این وسیله براى پهن کردن ملاط، اندود کارى، گچ کارى و موارد دیگر در ساختمان استفاده می‌شود.
10- بیل
دسته بیل بایستی حدود دو سانتى متر خمیده باشد تا در کار راحت‌تر به کار برود. از بیل کشاورزى در کارهاى ساختمانى مثل خاک بردارى و کندن زمین‌های طبیعى استفاده می‌شود. تا جایی که ممکن است بایستی در عملیات ساختمانى از بیل‌های صنعتى استفاده کرد و باید دقّت شود تا نوک بیل به‌جای سخت فلزى و یا سنگ برخورد نکند تا از آسیب دیدن و کج شدن آن جلوگیری شود. نمونه‌ای از بیل و کاربرد آن در زیر آمده است.
این مطلب را نیز بخوانید: کفپوش
11- فرقون
وسیله‌ای جهت جابه‌جایی مصالح ساختمانى، بتن، ملاط و… بوده که یکى از پرکاربردترین وسایل حمل به شمار می‌رود. توسط آن می‌توان حدود 100 الى 150 کیلوگرم مصالح را جابه‌جا نمود. فرقون را می‌توانید در تصویر زیر مشاهده نمایید.
12- الک یا سرند بنایی
الک یکى از وسایل مهم در ساخت انواع ملاط محسوب می‌شود. غالباً باید پیش از ساختن ملاط، مواد متشکله را از توری‌های سیمى عبور دهند که این توری‌های سیمى در بازار به نام‌های الک، غربال و سرند رایج می‌باشند. سرند ها را بر مبنای درشتى و ریزى سوراخ تورى با نام‌های گوناگون نام گذارى کرده‌اند از جمله این نام‌ها می‌توان به الک چشم بلبلى، الک دانه بادامى و الک چشم گاوى اشاره نمود. سرندها به دو گونه پایى (پایه دار) و دستى نیز گروه بندى می‌شوند. الک و کاربرد آن در زیر آمده است.
13- استانبولی
جهت حمل مواد و مصالح ساختمانی سبک و نیز آماده کردن انواع ملاط از این ابزار استفاده می‌شود. استانبولى یک ظرف فلزى مخروطی شکل ناقص است که داراى ارتفاع 15 سانتى متر و قطر قاعده‌ی 25 سانتى متر و قطر دهانه‌ی 50 سانتى متر بوده و در اندازه‌های کوچک‌تر و بزرگ‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در تصویر زیر انواع استانبولی را می‌توانید مشاهده فرمایید.
این را نیز ببینید: درب ضد سرقت
14- زنبه
زنبه ابزاری جهت جابه‌جایی آجر و مصالح دیگر می‌باشد که به‌وسیله دو نفر قابل حمل بوده و از دو سمت داراى یک جفت دستگیره می‌باشد. زنبه از دو نوع چوبى و فلزى برخوردار است که غالباً طول و عرض آن 70×70 سانتى متر و عمق آن 10 سانتىمتر است. با زنبه می‌توانیم به‌آسانی مصالح را به طبقات دیگر منتقل کنیم. امروزه به دلیل وجود انواع بالابرها و جرثقیل‌ها، از این ابزار استفاده نمی‌شود. نمونه آن را می‌توانید در زیر مشاهده نمایید.
15- شاقول
همان‌طور که در تصویر می‌بینید شاقول جهت کنترل امتداد قائم (عمود) به کار می‌رود که در دیوار چینى و کلیه‌ی عملیات اجرایى ساختمان به کار می‌رود.
16- بتونیر
امروزه بتن لازم جهت بتن ریزی‌های کم، ملاط مصرفى براى بنّایى و همچنین اندود ماسه و سیمان با بتونیر ساخته می‌شود. مخزن این دستگاه‌ها در ابعاد محدود و اندازه‌های گوناگون از 50 لیتر تا 300 لیتر متغیر است و اندازه‌ی 50 لیترى دستگاه براى ساختن ملاط استفاده می‌شود. ساختن ملاط توسط دستگاه با مقدار آب متناسب، ورزگیرى کامل و سرعت انجام می‌شود. حالت دورانى دیگ دستگاه سبب مخلوط شدن و ورز کامل بتن و ملاط خواهد شد. در تصویری که در زیر مشاهده می‌کنید یک بتونیر 50 لیتری نشان داده می‌شود.
مطلب مرتبط: نماشویی
17- دستگاه پمپ بتن
در مکان‌هایی که امکان حمل بتن با وسایل معمولى وجود ندارد یا حمل بتن با شیوه‌های دیگر غیراقتصادی است، از پمپ بتن استفاده می‌شود که در زیر تصویری از آن را می‌توانید ببینید.
18- تراک میکسر
تصویر زیر یک تراک میکسر است که اصولاً بتن مورد استفاده در بتن ِمگر و پی‌ها، توسط دستگاه‌های بتن ساز مرکزى خارج از محل کارگاه ساخته می‌شود. جهت حمل بتن از شرکت تولید بتن به کارگاه، از تراک میکسر استفاده می‌شود.
19- ویبراتور
از یک سمت یا خرطوم مرتعش کننده تشکیل شده که به‌وسیله‌ی یک میله‌ی انعطاف ناپذیر به یک موتور متحرک اتصال دارد. سر خرطومى شکل وارد بتن شده و با ایجاد لرزش یکنواخت موجب لرزش بتن می‌شود تا هواى محبوس شده در داخل بتن خارج گردیده و فضاى خالى آن از بین برود که می‌توانید تصویری از آن را در زیر مشاهده نمایید.
حتما ببینید: لوله بازکنی