همان گونه که گفتیم، آجر یکی از قدیمی ترین مصالح ساختمانی است که از دیرباز به شدت مورد توجه معماران و فعالان در حوزه صنعت ساخت قرار گرفته است. البته آجر همواره به شکل قدیمی خود یعنی همان چهارگوش و مربع مورد استفاده قرار می گرفته است. با این حال رفته رفته با پیشرفت تکنولوژی صنعت ساخت و مواجهه بناها و معماران با دیوارهای مختلف، امروزه آجر به ابعاد مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
در این نوشتار می کوشیم که انواع مختلف تقسیمات آجری را برای شما شرح داده و موارد مختلف آن ها را ذکر کنیم.
اولین نکته که بایستی به آن توجه کرد، روش تقسیم کردن و برش آجر است. در گذشته این کار توسط استاد بنا با مهارت خاصی انجام می شد. با این حال امروزه این امر تقسیم آجر توسط دستگاه های برش ثابت و سیار(سنگ فرز) انجام می شود. در شکل های زیر می توانید هر دو مورد را مشاهده فرمایید:
نحوه شکستن آجر با دست
همان گونه که گفتیم، در گذشته استاد بنا؛ با مهارت خاصی به کمک تیشه اقدام به شکست آجر می کرد. حال می خواهیم به شکل کلی این موارد را شرح دهیم.
برای شکستن آجر به روش سنتی، شما تنها نیاز به یک تیشه خواهید داشت. شما می بایست همانند شکل زیر، بخش پایینی آجر را در دست چپ خود بگیرید. (برای افراد چپ دست در دست راست) دقت کنید که بایستی لبه تیشه روی آجر باشد. پس از آن با چند ضربه آجر به سادگی شکسته خواهد شد.
1- برای شکست آجر به شکل عمودی، می بایست آجر را به صورت کاملا افقی در دست گرفته و لبه تیشه بر آجر عمود باشد. اگر همانند شکل زیر، آجر را به درستی در دست بگیرید. موفق به شکستن آجر خواهید شد:
2- در صورتی که دسته تیشه نسبت به افق اندکی بالاتر باشد، بخش پایین شکستگی به طرف کف دست مایل خواهد شد. این موضوع به وضوح در شکل زیر قابل مشاهده است:
حتما ببینید: درب ورودی ساختمان
3- در حالتی که دسته تیشه از خط افقی نسبت به سطح طولی آجر اندکی پایین تر باشد، بخش پایین شکاف شکستگی به طرف انتهای آجر خواهد بود. این موضوع در شکل زیر مشاهده می گردد:
آشنایی با تقسیمات مختلف آجر (نیمچه، چارک، سه قدی، لایه، قلم دان، کلاغ پر)
هر کسی در صورت اندکی فعالیت در کنار استادبنا، این نام ها را خواهد شنید. تقسیمات آجر هر کدام نام خود را دارند که در این بخش با آن ها آشنا خواهیم شد.
آجر نیمه (نیمچه)
همان گونه که از نام این آجر پیدا است، به نیمه ی آجر نیمه یا نیمچه می گویند. در صورتی که یک آجر را از طول به دو بخش مساوی تقسیم نماییم، نیمه ای با ابعاد 55×100×105 حاصل خواهد شد.
این نوع آجر می تواند در پیوند دیوار ده سانتی متری و پوشش سقف آجری مورد استفاده قرار گیرد. در نقشه ها، این آجر یعنی آجر نیمه را به صورت یک مربع با قطرهای رسم شده نشان می دهد. در شکل زیر می توانید استفاده از نیمه در پیوند دیوار ده سانتی متری را ملاحظه فرمایید.
آجر کلوک
این نوع آجر، به اندازه یک چهارم طول یک آجر است. ابعاد این آجر 5.5×10×5.5 سانتی متر است. شکل زیر یک آجر کلوک را نشان می دهد:
این نوع آجر در پیوند کله راسته در دیوار 35 سانتی متری و هم چنین در پیوندهای خاص استفادهمی گردد. این آجر در نقشه ها، به شکل یک مستطیل که در وسط آن یک نقطه وجود دارد، نشان داده می شود. در شکل زیر می توانید مورد استفاده آجر کلوک را ملاحظه فرمایید:
آجر سه قدی
این نوع آجر به اندازه سه چهارم طول یک آجر طول دارد. ابعاد این آجر 5.5×10×15.5 سانتی متر است. یعنی به اندازه یک کلوک از اندازه آجر کسر می گردد. ( در حقیقت آجر سه قدی و آجر کلوک مکمل هم هستند!) در شکل زیر می توانید یک آجر سه قدی را ملاحظه فرمایید:
این آجر بیش تر برای شروع نبش کار، در دیوارهای 21 سانتی متری و هم چنین 32 سانتی متری استفاده می گردد. در نقشه این آجر را به شکل یک مستطیل با یک قطر رسم شده نمایش می دهند. در شکل زیر می توانید یک آجر سه قدی را در دیوار 21 سانتی متری ملاحظه فرمایید:
آجر قلم دانی
در صورتی که یک آجر را از عرض نصف نماییم، یک آجر قلم دانی حاصل خواهد شد. ابعاد این آجر 5.5×5×21 سانتی متر می باشد.
از این آجر به منظور رج بندی در پیوندهای خاص استفاده می شود. در شکل زیر می توانید استفاده این آجرا را ملاحظه فرمایید:
تبلیغات: درب ضد سرقت ایرانی
آجر کلاغ پر
در صورتی که سر یک آجر کامل، به اندازه نصف از قطر یک نیمه آن کسر گردد، به باقی آن کلاغ پر می گویند. چنین آجری به شکل ذوزنقه بوده و ابعاد (10×5.5)×(10×21) دارد. بعد 10.5 سانتی متری آن می تواند نسبت به مصرف تغییر نماید.
از این آجر در پیوندهای خاص استفاده می گردد:
آجر نیم لایی
در صورتی که آج کامل به صورت طولی از ضخامت آن نصف شود، آجر نیم لایی حاصل خواهد شد. ابعاد این آجر 2.75×10×21 سانتی متر می باشد.
از این نوع آجر با این ابعاد بیش تر به منظور تراز کردن و چفت داخل آهن استفاده می شود. در شکل زیر می توانید استفاده از این آجر را در داخل آهن ملاحظه فرمایید:
تبلیغات: چوب نما ساختمانی
آجر لغازی (دم کلاغی)
چنان چه یک چهارم آجر به صورت نیمه از سر نما و نیم از راسته نما حذف گردد، بقیه آجر را لغازی یا دم کلاغی گویند. همانند شکل زیر:
در اشکال زیر می توانید موارد استفاده آن را مشاهده نمایید:
برای بازسازی ساختمان خود با ساختمان 115 تماس حاصل فرمایید.
خیلی خوب بود
من به یاد اولین روز کارگاهم افتادم که اصلا تقسیمات آجرها رو بلد نبودم و حتی نمی دونستم به چی میگن چارک
خدا رحم کرد بهمون دیگه :))))
دمت گرم خیلی باحال بود .کانال تلگرام نداره سایتتون؟؟؟؟؟
چقدر پیچیده است
فک نمی کردم یه اجر اینقدر پیچیدگی داشته باشه
عجب مغزی دارن این بناها :)))
بچه بودم ۴۰ سال قبل می رفتم کارگری…اوسا میگفت: چارک من کلوک بهش می دادم…چونکه نمی دونستم چارک یک چهارم نیست…چارک یک نیمه آجر هست…. میگفت سقطی!!…حالا می بینم اسمش سه قدی بوده….