علاوه بر این ها ، گچ خواص مختلفی دارد که اغلب استفاده از گچ را به عنوان یک مصالح ساختمانی توصیه می نمایند . در بخش زیر سعی می کنیم که برخی از خواص و ویژگی های این مصالح ساختمانی را برایتان ذکر نماییم :
مزیت های گچ
زودگیری : گچ نسبت به مصالح ساختمانی دیگر مانند سیمان و امثالهم بسیار زودگیرتر می باشد و همان طور که ذکر کردیم برای تثبیت اولیه از آن استفاده می شود . به عنوان مثال ، در سقف طاق ضربی که استادکار می خواهد ، آجرها را کنار هم نگاه دارد ، از این ویژگی استفاده کرده و دوغاب گچ را بر روی آن می ریزد. گیرش این دوغاب گچ در مدت زمانی مختصر ، سبب می شود که آجرها در کنار یکدیگر تثبیت شوند.
قابلیت حجیم شدن : شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید که گچ در هنگام گیرش ، افزایش حجم پیدا می می کند ، اگر چه این افزایش حجم حداکثر به یک درصد محدود می شود ، اما خاصیت فوق العاده ای که دارد این است که این افزایش حجم ناچیز باعث می شود که کلیه منافذ و خلل و فرج که در سطوح گچی قرار دارند ، پر شوند و گچ حالت کاملا یکپارچه به خود بگیرد. این ویژگی از لحاظ بهداشتی بسیار فوق العاده است ، چرا که بسیاری از جانوران ریز نمی توانند دیوارهای گچی نفوذ نمایند.
مقاومت گچ در برابر آتش سوزی : از جمله دیگر مزایای گچ این است که این ماده در مقابل سوانج آتش سوزی مقاومت کرده و می تواند به عنوان یک لایه عایق در برابر فولاد عمل نماید. (چرا که فولاد در مقابل آتش سوزی بسیار ضعیف بوده و از این رو آتش سوزی را نقطه ضعف ساختمان های فولادی می شمارند. ) علت این پدیده آن است که گچ در ساختار شیمیایی خود دو مولکول آب دارد . در هنگام آتش سوزی این مولکولها جدا شده و می تواند به عنوان یک لایه نازک آب در برابر آتش قرار گیرد و تا چند ساعت در مقابل آتش سوزی مقاومت کند.
اکوستیک بودن یا خاصیت جذب صدا در گچ : این عامل نیز از جمله موارد بسیار مهم در گچ است ، در مبحث مصالح ساختمانی همیشه این موضوع مطرح می شود که گچ اکوستیک است ، یعنی قابلیت جذب صدا را داراست ، اگرچه این قابلیت بیش تر در مورد سالن های نمایش و کنفرانس مطرح می شود ، اما در مکان هایی اعم از خانه و یا کلاس درس نیز ، مثمر ثمر خواهد بود ، چرا که گچ می تواند حدود تقریبا 70 درصد امواج صوتی را جذب نماید ، علی ای حال گچ علی رغم اکوستیک بودن ، در این زمینه قوی نبوده و برای سالن های تئاتر و نمایش ، بهتر است که از مصالح نسبتا بهتری استفاده گردد.
ارزانی گچ : گچ به دلیل ارزان بودن و هم چنین در دسترس بودن ، از جمله مصالحی است که همگان با آن کار می کنند و از این رو حتی کسانی که با بنایی آشنایی نداند ، به کمک مقداری گچ می توانند مشکلات جزئی در ساختمان خود را اصلاح نمایند.
شکل پذیری : گچ شکل پذیری فوق العاده ای دارد و به هر شکلی درمی آید . این خاصیت شکل پذیری باعث می شود که در بسیاری از صنعت ها مانند چینی سازی ، گچ به عنوان قالب مورد استفاده قرار گیرد. به همین دلیل است که گچ بری ، در زیباسازی فضای داخل ساختمان نقش بسزایی دارد.
سفید بودن : سفیدی و رنگ سفید گچ باعث می شود که در فضای داخلی ساختمان ، گچ حرف اول را بزند ، چرا که استفاده از رنگ سفید ، جلوه فوق العاده ای به فضا می بخشد ، با این حال باید دقت داشت که درفضاهایی که نور در آن زیاد است از رنگ سفید استفاده نشود ، چرا که باعث ناراحتی چشم ها می شود.
مقاومت گچ : گچ مقاومت نسبتا خوبی دارد و حداکثر تنش فشاری قابل تحمل آن حدود 30 کیلوگرم بر سانتی متر مربع است ، در کشش البته گچ ضعیف تر عمل کرده و تنش کششی حداکثر 5 کیلوگرم بر سانتی متر مربع را تحمل می نماید. با این حال ، توجه داشته باشید که این مقاومت برای گچ خالص است و اگر گچ به صورت ناخالص ( مثلا گچ و خاک ) به کار رود ، مقاومت کاهش چشم گیری می یابد. حال عوامل موثر بر مقاومت گچ عبارتند از :
- نوع گچ : این که نوع گچ شما چیست و از کدام کارخانه تهیه می گردد ، عاملی بسیار مهم است ، چرا که هر کارخانه نوع پخت خود را دارد و بالتبع مقاومت حاصله متفاوت خواهد بود.
- میزان آب مصرفی : میزان آب مصرفی یا به عبارتی درصد آب مصرفی به شدت در مقاومت گچ موثر است ، هرچه ما در ساخت ملات گچ آب بیش تری به کار ببریم ، علاوه بر این که زمان گیرش تا حد قابل توجهی طولانی می گردد، از مقاومت نیز به شکل قابل توجهی کاسته می شود ، چرا که آب اضافی پس از انجام عملیات گچکاری تبخیر شده و باعث بروز خلل و فرج در گچ می شود.
- دما و حرارت محیط : در مورد لایه های گچی این نکته حائز اهمیت است که این لایه ها ، در مجاور لوله های بخاری ، در اثر گرما و سرما و اختلاف دمای متناوب و به تبعیت آن انبساط و انقباض ، دچار ترک خوردگی شده و آب خود را از دست می دهند . برای همین هم اگر گچ کنار لوله بخاری دست بکشید ، ترد بودن و سستی گچ را احساس خواهید کرد.
فراوانی و در دسترس بودن : گچ از جمله مصالحی است که از لحاظ فراوانی در طبیعت ، در رتبه پنجم قرار داشته و به فراوانی در جای جای کره زمین مشاهده می گردد.
ضعف گچ : علاوه بر مورد بالا که ذکر کردیم که گچ کثیفی ها را زود به خود می گیرد ، مشکل دیگر گچ این است که در مقابل رطوبت عملکردی بسیار ضعیف از خود نشان می دهد و اگر آب روی آن بریزد و رطوبت ادامه یابد ، ضایعه طبله در گچ بروز می کند . این مشکل خود باعث این مسئله شده است که تمایل به استفاده از گچ به عنوان یک مصالح ساختمانی ، در مناطقی که از لحاظ رطوبتی غنی می باشند ، مانند شمال ایران به مراتب کاهش یابد و از مصالح جایگزین آهک و سیمان سفید ، برای سفیدکاری استفاده شود.
علاوه بر این ، مشکل دیگری که برای گچ ذکر می کنند ، این است که گچ در تماس با فلزات ، به علت بروز برخی واکنش های شیمیایی باعث خوردگی فلز می گردد. برای همین ، همواره توصیه می گردد که قبل از گچ کاری ، فلزاتی که در تماس با گچ قرار می گیرند ، با لایه ای از رنگ با ضخامت مشخصی پوشیده شوند تا از معرض خوردگی در امان باشند.
خیلی خوب بود
سپاسگزار
خواهش موفق باشین
البته درسته که شما به منظور کامل بودن معایب رو هم آوردین ولی خب به نظرم مزایا همیشه نسبت به معایب بسیار سرتر هست به قول معروف
گچ رو می تونیم بگیم که یه مصالح ساختمانیه که معجزه می کنه !
ممنون از نوشته بسیار خوب و کاملتون
خیلی خوب بود
عکس های خوبی هم استفاده کرده بودین ممنون
البته در مورد ویژگی های گچ میشه صفحه ها مقاله نوشت
از مطالب خوب و آموزنده اتون صمیمانه سپاسگزاری می نمایم