درواقع ابزار تولید قطعه بتنی، قالب می‌باشد. قالب‌ها هم‌شکل و اندازه‌ی موردنظر در بتن را ایجاد می‌کنند، و هم موقعیت و راستاى آن را تنظیم می‌کنند. قالب‌بندی در حقیقت سازه‌ای موقتى در نظر گرفته می‌شود که علاوه بر وزن خود، وزن بتنی که تازه ریخته شده و نیز بارهاى ساختمانى زنده ازجمله مصالح، تجهیزات و کارگران را نیز متحمل می‌شود. در تصویر زیر می‌توانید قالب‌بندی آجری پی‌های کلاف شده را مشاهده نمایید.
اهداف اصلی ساخت
ایمنی
ایمنی یکی از اصول ساخت قالب‌بندی محسوب می‌شود به‌گونه‌ای که بدون اینکه کارگران یا سازه‌های بتنی با خطری مواجه شوند یا واژگونی رخ دهد، می‌تواند بارهای زنده و مرده را تحمل نماید.
کیفیت
کیفیت به‌طورکلی طراحی و ساخت واقعی قالب‌ها می‌باشد به صورتی که اندازه، موقعیت، شکل و سطح‌رویی موردنظر بتن ریخته شده حاصل می‌شود.
تبلیغ: ترمووود
صرفه‌جویی اقتصادی
ساخت به این دلیل که در وقت و سرمایه پیمانکار صرفه‌جویی می‌کند از اهمیت خاصی برخوردار است. هنگام طراحى و ساخت قالب‌بندی، پیمانکار بایستی بدون افت کیفیت و ایمنى، به حداکثر صرفه‌ی اقتصادى موردنظر دست یابد.
نکته: به‌کارگیری نادرست وسایل و مصالح، خطرات جدی و جبران‌ناپذیری را ممکن است به همراه داشته باشد. بنابراین بایستی نکات ایمنی را رعایت نموده و استفاده از وسایل ایمنی برای هر کار مدنظر قرار گیرد. استفاده از دستکش مناسب بنایی را می‌توانید در تصویر زیر ملاحظه نمایید.
ابزار و وسایل لازم جهت اجرای قالب‌بندی آجری
اجرای قالب‌بندی آجری، نیاز به وسایل عمومی ساختمان‌سازی ازجمله بیل، فرقون، استانبولی و سطل و همچنین ابزار بنّایی مانند تراز، شمشه، متر، ریسمان کار، تیشه، کمچه، شیلنگ تراز و شاقول دارد. وسایل برش نایلون جهت پلاستیک کشی قالب‌ها شامل موارد زیر می‌باشد:
کاتر
نایلون‌های به‌کاررفته در قالب‌بندی به شکل رول بوده و بایستی به‌اندازه‌ی کافی و لازم بریده‌شده و مورداستفاده قرار گیرد. از ابزارهای بریدن نایلون، کاتر می‌باشد. در تصویر زیر کاتر به نمایش گذاشته‌شده است.
حتما بخوانید: لوله بازکنی جنت آباد
قیچی
از قیچی هم می توان برای بریدن نایلون در عملیات قالب‌بندی استفاده نمود که در زیر نشان داده‌شده است.
مصالح به‌کاررفته در ساختن قالب آجری
درمجموع نقش قالب‌ها در ساخت قطعات بتنی، نگه‌داری از بتن خمیری و فرم دادن به آن است. قالب‌های آجری اصولاً برای قالب‌بندی پی‌های بتن آرمه به‌کاربرده می‌شود. در اغلب موارد، بعد از پایان بتن‌ریزی پی و خوگیری بتن، قالب‌های آجری در زیر خاک دفن می‌شوند. نمونه‌ای مناسب از قالب‌بندی آجری را می‌توانید در زیر مشاهده نمایید.
مصالحی که در قالب‌بندی آجری مورداستفاده قرار می‌گیرد شامل سیمان، ماسه، آب و آجر فشاری می‌باشد.
تبلیغات: قیمت شیشه سکوریت
پلاستیک کشی روی قالب آجری
همان‌طور که در تصویر زیر می‌بینید، به‌منظور ممانعت از خروج شیره‌ی بتن و به هدر رفتن دوغاب سیمان و مکش آب توسط آجرها، بعد از اجرای قالب آجری دیواره‌های قالب را توسط پلاستیک‌های مخصوصی می‌پوشانند.
نایلون
از نایلون به‌منظور پوشاندن بدنه‌ی داخلی قالب‌های آجری استفاده می‌شود. نایلون‌های قالب‌بندی به رنگ‌های تیره و شفاف موجود است که رنگ تیره آن را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید. این نایلون‌ها دارای عرض 50 تا 100 سانتیمتر به‌صورت رول 20 الی 30 متری در قالب‌بندی آجری به‌کاربرده می‌شود.
دستورالعمل آجرچینی و دیوارچینى آجرى به‌منظور قالب‌بندی فونداسیون
بعد از ریختن بتن مگر و به دست آوردن مقاومت لازم پس از یک روز، قالب‌بندی پی‌ها آغاز می‌شود. باید قالب‌بندی آجرى به صورتی طراحی و پیاده‌سازی شود که قادر باشد نیروى جانبى وزن بتن و نیروى لرزاننده‌ی آن یعنی ویبراتور و نیز وزن کارگر در زمان بتن‌ریزی را تحمل نماید و پایدارى خود را حفظ کند. آماده‌سازی قالب‌بندی به‌منظور آرماتور گذاری را می‌توانید در تصویر زیر مشاهده نمایید.
نکته: ازجمله اصولى که در زمان قالب‌بندی آجرى بایستی رعایت شود این است که در آغاز باید امتداد یکى از پی‌های ساختمان را مشخص نموده و به‌وسیله‌ی میخ‌های ذخیره، مطابق تصویر زیر میخکوبى شده و ریسمان کشى شود. «به میخ‌های فولادى که جهت کنترل کار در هنگام اجرا، گوشه‌های زمین نصب می‌شود، میخ ذخیره یا میخ آف اطلاق می‌شود.»
سپس بعد از تعیین یکى از اضلاع پى، بایستی با در نظر گرفتن نقشه‌ی فونداسیون و به‌وسیله رعایت اصول صحیح آجرچینی، دیوار قالب آجرى را پیاده‌سازی نمود. تصویری از قالب‌بندی یک آجره در زیر آمده است.
نکات مهم در زمان اجرای قالب‌های آجری
- استفاده از خاک مناسب جهت پر نمودن پشت قالب آجری
- در صورت امکان بهتر است یک‌لایه‌ی نازک سیمان‌کاری در بدنه‌ی درونی قالب اجرا شود و در صورت انجام ندادن این کار از پلاستیک بهره ببریم.
- بایستی آجرچینی پى یکنواخت باشد و سطح صاف و بدون خلل و فرج در بدنه‌ی داخلى قالب ایجاد شود.
حتما ببینید: نقاشی ساختمان
تراز کردن و مسطح نمودن سطح آجرچینی قالب‌بندی فونداسیون
باید در زمان آجرچینی دیواره‌ی قالب آجرى فونداسیون، دقّت شود تا هر رج و ردیف از آجرچینی ریسمان کشى شود و کاملاً تراز چیده شوند، با این عمل سطح بالایى قالب آجرى نیز، به‌صورت تراز اجرا می‌شود. به‌منظور تراز مناسب و راحت سطح روى قالب آجرى باید بعد از نصب شمشه‌های ابتدا وانت‌های دیواره‌ی قالب، توسط شیلنگ تراز، علامت‌گذاری خط نشانه‌های تراز مربوطه را انجام دهیم. با مدنظر قرار دادن خط نشانه‌های تراز، سطح روى آجرچینی قالب‌بندی فونداسیون به شکلی کاملاً تراز پیاده‌سازی کرد. عملیات فوق در تصویر زیر ارائه‌شده است.
ارتفاع قالب‌بندی آجری
درمجموع ارتفاع قالب به ارتفاع عضو بتنی وابسته است. درباره قالب‌های آجرى نیز همین مورد صدق می‌کند، یعنى همان‌طور که در تصویر می‌بینید، اگر ارتفاع پى 60 سانتیمتر باشد، بایستی ارتفاع قالب آجرى آن‌هم 60 سانتیمتر باشد. به‌منظور ممانعت از رانش قالب آجرى در زمان بتن‌ریزی درون قالب، ریختن خاک مناسب در پشت دیواره‌ی قالب باید انجام شود.
کشیدن پلاستیک روی قالب‌بندی آجری
بعدازاینکه ازنظر ابعاد پى و شناژ، قالب‌بندی آجرى و کنترل آن انجام شد، گوشه‌ها گونیا بود و تراز بودن روى سطح آن‌ها به‌درستی صدق می‌کرد، آرماتور گذاری درون پى آغازشده و بعدازآن پلاستیک کشى داخلى بدنه‌های قالب نیز انجام می‌شود. درهرصورت در زمان‌هایی که از اندود ماسه و سیمان در داخل قالب به‌کاررفته باشد، به پلاستیک نیاز می‌یابیم.
ساختمان 115: مرکز پنجره دوجداره