نعل درگاه تیرهای یک پارچه‌ای هستند که جنس آنها از آهن، بتن، چوب و آجر می‌باشد و در بالای درگاه نصب می‌شود. وظیفه‌ی این نعل تحمل وزن بارهای وارد شده به ستون‌ها یا دیوارها است. سطحی از دیوار یا ستون که دو سر نعل درگاه بر روی آن واقع می‌شوند را تکیه گاه نام گذاری می‌کنند. ارتفاع نعل درگاه چیزی بین 15 تا 25 سانتیمتر است که از هر سمت بر روی دیوارهای جانبی یا تکیه گاه قرار می‌گیرد که در شکل زیر می‌توانید این مورد را مشاهده نمایید.
رعایت اصول ایمنی
رعایت نکات ایمنی می‌تواند نقشی بسزایی در انجام مطلوب کار مورد نظر داشته باشد. در نتیجه کاربرد صحیح وسایل و ابزار ایمنی و پوشیدن کلاه و لباس مناسب می‌تواند شما را در برابر بسیاری از اتفاقات ناخواسته مصون بدارد. در شکل زیر مثالی از ابزار کار بنایی را می‌توانید ملاحظه کنید.
حتما ببینید: عکس درب حیاط منزل
آشنایی با انواع نعل درگاه
انواع نعل درگاه شامل موارد ذیل می‌باشد:
نعل درگاه با تیر آهن – نعل درگاه بتنی – نعل درگاه چوبی – نعل درگاه قوس آجری
اصول اجرایی جهت ساخت انواع نعل درگاه
- نعل درگاه بایستی از ارتفاع مناسبی برخوردار باشد
- باید تیرآهن‌های دو تکه و وصله دار به کار برده نشود
- معمولاً از دو تیر آهن جهت نعل درگاه استفاده می‌شود
- طول تکیه گاه تیر آهنها روی دیوار باید حداقل 20 سانتیمتر باشد که در شکل زیر نشان داده شده است
- بایستی تیر آهنها از بست اتصال برخوردار باشد
- در نعل درگاه بتنی یا پوتر در صورتی که پایه آجری است، باید از تکیه گاه مطلوب و مناسیب برخوردار باشد.
- باید نعل درگاه با دیوار آجری دارای عرض یکسانی باشد
- هنگامی که پایه‌ها از جنس بتن هستند بایستی نعل درگاه با پایه دارای اتصال باشد.
- در نزدیکی تکیه گاه و در محل برش، فاصله‌ی خاموت ها باید از طول پوتر کم‌تر باشد که در شکل زیر می‌توانید مشاهده نمایید.
- نعل درگاه بتنی دارای حداقل 25 سانتی متر ارتفاع باشد
- برای نعل دستگاه، از قوس‌های آجری باربر استفاده می‌شود که در شکل زیر مشاهده می‌کنید.
- در نعل درگاه چوبی از تیرهای مقاوم با مقطع گرد و یا چهار تراش استفاده می‌شود
- تکیه گاه برای تیر چوبی باید دارای حداقل 30 سانتیمتر از طرفین در نظر گرفته شود
- به منظور پیشگیری از غلطیدن تیرهای گرد سیم مفتول دور پیچ شود که در شکل زیر می‌بینید.
- تیرهای چوبی پیش از استفاده یا اندود گچ یا قیر که موادی شیمیایی است، آغشته شود.
همچنین بخوانید: ترمووود
نعل درگاه تیر آهن و پیوفیل های مورد استفاده در ساخت آن
این نعل در گاه اغلب به علت سهولت در اجرا در ساختمان‌های با اسکلت‌های گوناگون استفاده می‌شود که معمولاً از دو تیر آهن به هم پیوسته تشکیل می‌شود. نمره تیر آهن با در نظر گرفتن طول دهانه و بارهای وارد بر آن محاسبه می‌شود. به منظور ساختن نعل درگاه آهنی، نخست دو تیر آهن را با فاصله‌ی مناسب و با عرض تکیه گاهی که نعل در گاه روی آن قرار می‌گیرد، به حالت موازی روی سطح صاف قرار می‌دهند و با جوش دادن تعدادی تسمه آهنی با فاصله‌ی نزدیک به 40 سانتی متر به بال بالا و بال پایین تیر آهنها، نعل درگاه آماده نصب می‌شود. به منظور نصب نعل درگاه روی تکیه گاهها نخست کف تکیه گاهها را به مانند تصویر زیر به طور کامل تراز می‌کنند.
بعد از آن مانند شکل زیر تیر آهنها را روی تکیه گاه قرار داده و فاصله‌ی میان دو تیر آهن را با آجر پر می‌کنند. مطلوب‌تر است که بعد از جوشکاری تیر آهنها و تسمه‌ها را بایستی با ضد زنگ بپوشانند.
پروفیل‌هایی که در نعل درگاه آهنی استفاده می‌شوند اغلب از دو نیم رخ I شکل یا دو ناودانی تشکیل می‌شوند. بعد از نصب تیر آهن‌های نعل درگاه عمل دیوار چینی روی آنها ادامه می‌یابد که در تصویر زیر می‌توانید این مورد را مشاهده نمایید.
نعل درگاه بتن مسلح
نعل درگاه بتنی یک تیر مقاوم بتنی تا حدودی رواج دارد که از میل گردهای فولادی به منظور تقویت آن استفاده می‌شود. خود بتن نیروهای فشاری را به صورت مطلوبی تحمل می‌نماید اما تحمل نیروهای کششی را ندارد. در نتیجه آن را با میل گرد که در برابر کشش مقاوم است مورد استفاده قرار می‌دهند و از ترکیب این دو با یکدیگر جسم یکپارچه و بسیار مقاومی حاصل می‌شود. زمانی که به نعل درگاه بتنی نیرو وارد می‌شود بخش‌های بالایی آن فشرده و بخش‌های تحتانی آن کشیده می‌شود که به منظور ایجاد مقاومت مورد نیاز در مقابل نیروی کششی در سطح تحتانی بتن از فولاد استفاده می‌شود چون مقاومت کششی فولاد بسیار بالا است. این نعل درگاه‌ها بیشتر در ساختمان‌های اسکلت بتنی به کار برده می‌شود که به آن تیر بتنی یا پوتر اطلاق می‌شود. جهت ساختن چنین نعل در گاهی نخست میل گردهای لازم را بعد از طراحی و محاسبه، با طول‌های معین می‌برند و با میل گردهای دیگری به نام خاموت به هم متصل می‌نمایند. با هدف ممانعت از نیروی برشی که در محل تکیه گاه تیر وجود دارد، میلگردهای خاموت را در فواصل نزدیک به هم در محل تکیه گاه به کار برده می‌شود که در شکل‌های زیر می‌توانید مشاهده نمایید.
حتما ببینید: لوله بازکنی یوسف آباد
نعل درگاه چوبی
این نعل در گاه از تیرهای مقاوم چوبی تشکیل می‌شوند که این چوب‌ها از وزن مخصوص بالایی برخوردار بوده و دارای مقطع گرد یا چهار تراش می‌باشد. نحوه فعالیت به گونه‌ای است که حداقل دو تیر چوبی را به شکل موازی در طرفین و روی تکیه گاهها به شکلی قرار می‌دهیم که تیرها به اندازه‌ی 30 سانتی متر از طرفین روی تکیه گاهها واقع شوند. به منظور ممانعت از غلطیدن چوب‌های گرد به علت بار وارده، باید بخش وسط و دو سر تیرها را با قطعات چوبی و به وسیله‌ی میخ به یکدیگر متصل نمود. نعل درگاه چوبی اغلب در کارهای آجری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
باید تیرهای چوبی را پیش از مصرف آغشته به سموم ضد موریانه و یا مواد نفتی نمود تا موریانه و حشرات موذی نتوانند در آن نفوذ پیدا کنند و موجب خوردگی و پوکی آن شوند. موردی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که در نعل در گاههای چوبی در صورتی که دهانه‌ی نعل در گاه کوتاه یا نیروهای وارده بر آن کم باشند، دیوار چینی روی آن به صورتی معمولی انجام می‌گیرد اما در صورتی که دهانه‌ی طویل یا نیروی وارد بر آن زیاد باشد این امکان وجود دارد که تیرهای چوبی نتوانند از مقاومت کافی برخوردار باشند، در نتیجه می‌توان بر روی آنها نخست یک قوس آجری ایجاد نمود و بعد از آن با قوس دیگری به نام قوس آزاد کننده‌ی باربر روی آن، مقاومت نعل درگاه را بالاتر برد که در شکل‌های زیر می‌توانید ملاحظه نمایید.
نعل درگاه قوس آجری
سال‌ها پیش به ناچار انتقال بار به پایه‌ها از طریق قوس صورت می‌گرفت که با شناخت و کاربرد مصالح جدید مانند آهن و بتن دیگر اجبارى به منظور ساختن قوس وجود ندارد. در دوره‌ی حاضر هم تعدادی از طراحان با نگرش سنت گرایی و با ترکیب معماری کهن و مدرن، قوس‌های آجری زیبایی را حتی با بتن و فولاد به منظور انتقال بار نعل درگاه به پایه‌ها طراحی وپیاده سازی می‌نمایند که در تصاویر زیر قابل مشاهده است.
بخش‌های گوناگون تشکیل دهنده‌ی یک قوس شامل:
پاکار: محل شروع قوس
شانه: محلی که قوس بر اثر بار زیاد ترک بر می‌دارد که زاویه‌ی آن تقریباً 90 درجه است.
دهانه: فاصله‌ی داخلی دو ستون یا دیوار
تیزه: محل برخورد دو نیمه قوس به هم
افراز: فاصله قائم پاکار تا تیزه
شکر گاه: فاصله بین پاکار و شانه
آوار گاه: فاصله بین شانه تا محلی که طاق در اثر بار فرو می‌ریزد و زاویه تقریباً 70 درجه می‌باشد.
کلاله: فاصله‌ی میان تیزه تا محل تمام شدن آوارگاه
خیز قوس: نسبت افراز به دهانه که در شکل زیر بخش‌های مختلف یک قوس مشخص شده است.
ساختمان 115 » مرجع شیشه سکوریت