در این نوشتار می کوشیم که به تشریح انواع پی‌های ساختمان به‌صورت مختصر و مفید برای شما علاقه مندان بپردازیم. پس با ما در ادامه همراه باشید:
تعریف پى یا شالوده یا فونداسیون: پى فاصله‌ی میان ساختمان یا بنا و زمین می‌باشد. به‌عبارتی‌دیگر ساختمان توسط پى به زمین اتصال یافته است و بارهاى قائم وارده را که دربرگیرنده‌ی وزن حاصل از ستون‌ها، دیوارها، سقف‌ها و … و نیز بارهاى افقى (باد و زلزله) را می‌گیرد و به نسبتی معین پخش و به زمین انتقال داده می‌شود. شکل زیر ارتباط پى با زمین و ساختمان را نشان می‌دهد.
پس از گذشت مدت‌زمانی خاص ساختمان‌های بدون پى دچار نشست، ایجاد ترک در ساختمان و عدم مقاومت در برابر انواع بارهاى وارده خواهند شد که در شکل زیر ارائه‌شده است.
تبلیغ: انواع چوب نما
ابعاد پى به‌طور کامل به وزن سازه، نیروهاى وارد بر آن یعنی نیروهای مرده و زنده و بارهاى جانبى، نوع خاک و مقاومت فشارى زمین وابسته است. پی‌ها را از منظر نوع مصالح استفاده‌شده و از دیدگاه سیستم ساخت آن به دو دسته تقسیم‌بندی می‌نمایند که در ادامه به تشریح این تقسیم‌بندی برای شما علاقه‌مندان خواهیم پرداخت:
انواع پى ازنظر مصالح مصرفى
این پی‌ها شامل موارد زیر می‌باشد:
- الف) پى شفته‌ای
- ب) پى آجرى
- ج) پى سنگى
- د) پى فلزى
- ه) پى بتنى.
الف) پى شفته‌ای: این نوع پى به‌عنوان ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین پى براى ساختمان‌های کوچک 2 یا 3 طبقه‌ی آجرى (مصالح بنایى) در نظر گرفته می‌شود. درواقع «شفته» خمیرى را می‌گویند که از ترکیب خاک، شن، گرد آهک و آب که در هر مترمکعب خاک آن مابین 200 تا 250 کیلوگرم گرد آهک استفاده می‌شود و در برخی مواقع هم بر اساس شرایط مقدارى قلوه‌سنگ به آن اضافه می‌کنند. این مورد در تصاویر ذیل ارائه‌شده است.
ب) پى آجرى: پی‌های آجرى در مواقعی به کار می‌روند که ساختمان کوچک و بار وارده شده به آن‌هم اندک باشد که در زیر ارائه‌شده است.
این پى هم مثل پی‌های سنگى از ریشه‌ای به‌اندازه‌ی 15 تا 20 سانتی‌متر از پیرامون دیوار روى آن برخوردار است. براى دست‌یابی به این هدف باید عرض پی‌کنی آجرى هم 30 تا 40 سانتی‌متر از عرض دیوار بیشتر باشد. عمل آجرچینی در داخل پى با این مقدار اضافه در عرض پی‌کنی آسان‌ترمی شود. جهت صرفه‌جویی در مصرف آجر بایستی شکل پى به حالت پلکانى پیاده‌سازی شود این عمل موجب انتقال بار با زاویه‌ی 60 درجه به زمین می‌شود. در تصویر زیر می‌توانید این موضوع را مشاهده نمایید.
حتما ببینید: لوله بازکنی در تهران
ج) پى سنگى: این پى با استفاده از سنگ‌های طبیعى در مناطقى که سنگ با قیمت ارزان موجود می‌باشد اجرا می‌شود. سنگى که براى این نوع از پی‌ها انتخاب می‌شود، بایستی سالم یا نپوسیده بوده و از جزئی از سنگ‌های لاشه‌ی شکسته باشد. (تصاویر زیر را مشاهده نمایید.)
سنگ‌های قلوه‌ای به علت صیقلى و دایره‌ای بودن آن به‌منظور پی‌سازی نباید استفاده شوند چراکه وضعیت ناپایدارى برای پى ایجاد خواهند نمود. سطح پی‌های سنگى در برابر دیوارهاى روى آن گسترده‌تر بوده و به‌عنوان ریشه از هر سمت دیوار حداقل 15 سانتی‌متر توسعه‌یافته است. زاویه‌ی پخش بار همان‌طور که در زیر می‌بینید در پی‌های سنگى 45 درجه می‌باشد.
پی‌سازی با سنگ توسط دو نوع ملات انجام می‌شود: درصورتی‌که فشار بار وارده کم باشد، ملات سنگ‌ها را از نوع گل و آهک در نظر می‌گیرند و درصورتی‌که بار زیاد باشد از ملات ماسه و سیمان استفاده می‌شود.
حتما بخوانید: قیمت شیشه سکوریت 6 میل
د) پى فلزى: اگر بارهاىی که بر ستون وارد می‌شود زیاد بوده و مقاومت فشارى زمین یا خاک از حد معمول پایین‌تر باشد، برخی مواقع براى ستون‌های فولادى از پی‌هایی با شبکه‌ی فولادى که در تصویر زیر می‌بینید استفاده می‌شود.
البته لازم به ذکر است که در حال حاضر به‌منظور صرفه‌جویی اقتصادى امکان به کار بردن پی‌های فلزى وجود ندارد. درنتیجه پی‌های بتن مسلّح به‌جای این نوع پی‌ها جایگزین می‌گردند.
ه) پى بتنى یا بتن مسلح: بتن را می‌توان ازجمله پایدارترین سنگ‌های مصنوعى در نظر گرفت. درنتیجه پی‌هایی که با بتن بنا می‌شوند بهترین پى در کارهاى ساختمانى به‌حساب می‌آیند. در حال حاضر پیشنهاد این است که پى تمامی ساختمان‌ها را توسط بتن مسلّح پایه‌ریزی نمایند. در مناطق زلزله‌خیزی مانند شهرهاى جنوب خراسان، دامنه‌های رشته‌کوه‌های البرز و قزوین، به‌منظور استفاده در ساختمان‌های سبک و یک طبقه نیز پی‌های بتنى از نوع نوارى اجرا و پیاده‌سازی می‌شود. در پی‌های بتنى زاویه‌ی پخش بار مابین 30 تا 45 درجه می‌باشد. درنتیجه می‌توان این نوع از پی‌ها را پلکانى و یا به حالت هرم ناقص ایجاد نمود و بتن زیادی هم استفاده نکرد تا صرفه‌جویی لازم در این زمینه انجام شود. در سه تصویر زیر می‌توانید این مورد را مشاهده نمایید.
شکل زیر تصویر سه‌بعدی از پى نوارى بتنى به شکل‌های متفاوت را نشان می‌دهد.
انواع پى ازنظر سیستم ساخت
ازلحاظ سیستم ساخت پی‌ها به دو گروه کلی تقسیم می‌شوند. پی‌های سطحى و پی‌های غیر سطحی) عمیق) که در تصویر زیر ارائه‌شده است.
- پی‌های سطحى شامل: تکى یا منفرد، نوارى، صفحه‌ای یا گسترده یا رادیه ژنرال، مشترک، باسکولى و پى کلاف شده می‌باشد.
- پی‌های غیر سطحی شامل: پی‌های نیمه عمیق یا چاهى، عمیق یا شمعى است که در زیر ارائه‌شده است.
الف) پی‌های سطحى
پى تکى (منفرد): به‌طورمعمول پی‌های تکى هنگامی به‌کاربرده می‌شوند که بار وارده از طرف ساختمان به نسبت پایین بوده و تعداد طبقات 3 تا 4 طبقه بیشتر نباشد. علاوه بر این در موارد استفاده این پی، نبایستی احتمال نشست غیر همسان زمین وجود داشته باشد. این مورد در تصویر زیر ارائه‌شده است:
در ساختمان‌هایی با اسکلت فلزى به‌این‌علت که کلیه بارها در آغاز به ستون‌ها وارد می‌شوند و ستون‌ها بار را به پی‌ها انتقال می‌دهند، بایستی پى از نوع بتن مسلّح یا بتن‌آرمه باشد. در این سری از موارد پی‌های بتن مسلّح از نوع تکى یا منفرد پیاده‌سازی می‌شود. سطح مقطع پی‌های تکى یا منفرد به شکل‌های مربع، مربع‌مستطیل، چندضلعى، دایره بوده که جهت صرفه‌جویی در مصرف مصالح می‌توان آن را به‌صورت پلکانى یا شیب‌دار نیز به اجرا درآورد (به شکل‌های زیر نگاه کنید)
تبلیغات: نقاشی خانه برای کودکان
پى تکى کلاف شده: هنگامی‌که پی‌های تکى (منفرد ) به‌وسیله‌ی شناژهایى از جنس بتن مسلّح (آرمه) به یکدیگر اتصال یافتند و کلاف شدند، در اصطلاح حرفه‌ای به آن پی «کلاف شده» اطلاق می‌شود که در تصویر زیر می‌بینید.
گفتنی است که در مناطق زلزله‌خیز، پی‌های کلاف شده یکی از بهترین انواع پى به‌حساب می‌آیند. چراکه در موقع زلزله شناژها از جابه‌جا شدن پی‌ها ممانعت نموده و موجب می‌شوند که در فاصله‌ی پی‌ها از یکدیگر تغییرى ایجاد نشود (تصاویر زیر را مشاهده نمایید)
پى مشترک یا مرکب: هنگامی‌که یک پى براى دو یا چند ستون ساخته شود، اصطلاحاً به آن «پى مشترک» یا «پی مرکب» اطلاق می‌شود.
پى مشترک هنگامی به کار می‌رود که:
- فاصله‌ی پی‌ها از یکدیگر اندک بوده به‌گونه‌ای که سطح پی‌ها همدیگر را بپوشانند.
- یکى از پی‌ها در کنار زمین مجاور واقع‌شده باشد.
- هنگامی‌که به علت طول زیاد یک بنا ایجاد درز انبساط (ژوئن) الزامی باشد، در این حالت بایستی براى ستون‌های کناری درز انبساط هم پى مشترک اجرا شود. این نکته را به خاطر بسپارید که درصورتی‌که قصد داشته باشیم براى دو پى با بارهاى متعدد پى مشترک اجرا کنیم پى ذکرشده حالتی شبیه ذوزنقه خواهد داشت که مطابق تصاویر زیر قاعده‌ی کوچک در طرف بار کم‌تر و قاعده‌ی بزرگ آن در سمت بار بیشتر واقع خواهد شد.
تبلیغ: پنجره سه جداره
پى نوارى: پى نوارى با متصل شدن پى یک ردیف ستون و یا پى زیر یک دیوار باربر، به وجود آمده و نسبت طول به عرض آن فوق‌العاده زیاد می‌باشد. به‌طورمعمول، پی‌هایی که در آن‌ها نسبت طول به عرض آن بزرگ‌تر از 4 تا 5 باشد، به‌عنوان پى نوارى شناخته می‌شوند. هم‌چنین در زمین‌هایی که احتمال خطر رانش خاک بالا باشد ازاین‌گونه پی‌ها استفاده می‌کنند. این پی‌ها بار واردشده را در جهت طول پخش نموده و به خاک منتقل می‌نمایند و درنتیجه سازه را در برابر لرزش‌ها و رانش‌های زمین مستحکم می‌کنند. ) به تصویر زیر نگاه کنید)
پی‌های نوارى را می‌توان زیر یک ردیف ستون در ساختمان‌های اسکلت فلزى یا بتن مسلّح و یا در زیر یک دیوار باربر در ساختمان‌های آجرى و یا زیرستون و دیوار، توأماً پیاده‌سازی و اجرا نمود. درصورتی‌که این پی‌ها در هر دو راستا عمود بر یکدیگر واقع شوند، پى نوارى شبکه‌ای به وجود می‌آید. در تصاویر زیر می‌توانید این موضوع را مشاهده نمایید:
پى صفحه‌ای یا گسترده یا رادیه ژنرال:
این نوع از پى در مواردى به کار می‌رود که میزان بارهاى واردشده از ساختمان بسیار زیاد باشد؛ مانند آسمان‌خراش‌ها؛ و یا مقاومت فشارى زمین (خاک) به‌اندازه‌ای اندک باشد که جهت انتقال بار به (زمین) زیر پى سراسر سطح زیرین ساختمان موردنیاز باشد که در تصویر زیر می‌توانید ببینید.
پی گسترده به شکلی یکپارچه ایجادشده و از بتن مسلّح یا بتن‌آرمه در سرتاسر زیر ساختمان بهره می‌برد و تمام ستون‌ها و دیوارها روى آن جای می‌گیرند. در برخی موارد که بار واردشده بیش‌ازاندازه باشد سطح پى بزرگ‌تر از سطح ساختمان روى آن ساخته می‌شود، بدین‌صورت توزیع فشار در سطح بزرگ‌تری صورت می‌گیرد. ساخت و ایجاد پی‌های بزرگ به شکل‌های متعددی انجام می‌شود که تنها نام آن‌ها را در ادامه بیان می‌کنیم.
پى صفحه‌ای با دیوار محیطى مطابق تصویر زیر
پى صفحه‌ای ساده مطابق تصویر ذیل
پى صفحه‌ای با شناژ مطابق شکل زیر
پى صفحه‌ای با دیوار بتنی در یک‌جهت که در تصویر زیر می‌بینید.
پى صفحه‌ای با دیوار بتنى در دو جهت که در شکل زیر ارائه‌شده است.
ساختمان 115 » مرجع قیمت کفپوش سه بعدی