به زمین و محل احداث ساختمان ساخت گاه اطلاق میشود. برای ایجاد ساختمانی مطمئن و پایدار باید این محل از شرایط و مشخصات استانداردی برخوردار باشد. در اکثر اوقات جهت کسب اطلاعات درباره مشخصات ساخت گاه نیاز به آزمایشهای ژئوتکنیک وجود دارد که انتظار میرود در ساختمانهای مصالح بنایی با رعایت ضوابط در نظر گرفتهشده، جز در موارد ویژه به مطالعات با جزئیات نیاز نباشد. ضوابط و مقررات ساخت گاه تحت عناوین در نظر گرفتهشده و ارائه میشود: 1) موقعیت ساخت گاه و 2) خاک بستر. در صورت تطبیق مشخصات خاستگاه نیز با معیارهای موجود جهت بنا کردن ساختمان باید محدودهی ساختمانها و پیها را مشخص نمود.
تبلیغ: قیمت ترموود
موقعیت ساخت گاه
روی زمینهای برخوردار از مشخصات زیر احداث ساختمانهای بنایی نباید صورت گیرد:
- الف) زمینهای ناپایدار یا در معرض سیل؛
- ب) زمینهای مستعد آبگونگی یا روانگرایی، نشست زیاد؛
- ج) زمینهایی که با سنگریزش و زمینلغزش مواجه هستند یا اینکه زمین از خاک رس حساس تشکیلشده باشد؛
خاک ساخت گاه
پایداری سازه بسیار به نوع خاک ساخت گاه وابسته است؛ به صورتی که نشناختن و عدم توجه به آن، ممکن است چالشهای غیرقابل برگشتی را ایجاد کند. در نتیجه متداولترین انواع خاکهای موجود در بستر پیسازی در ادامه بررسی مینماییم.
تبلیغ: لوله بازکنی ستارخان
بستر دسترسی
معمولاً این نوع زمینها از عمق زیادی برخوردار نمیباشند به این دلیل که زمانی بهعنوان گودالهای حاشیه شهر شناخته میشدند؛ درنتیجه با نخاله و خاکهای دستی، محل گودالها را پر نمودهاند و اگر سالهای زیادی از عمر آنها بگذرد، باز هم جای زمین طبیعی را نمیتواند بگیرد و این نوع بسترها برای ساختمانسازی کیفیت لازم را ندارند. پیکنی در این خاکها بایستی به صورتی انجام شود که پیها به زمین سفت یا زمین طبیعی برسند. درنتیجه پیشنهاد میشود ساختمانهای بلندمرتبه در آنها ساخته نشود و اگر ساختمان روی این خاکها اجرا شد، پی ساختمان توسطی پی عمیق به خاک طبیعی متصل میشود.
بستر ماسهای
بستر ماسهای معمولاً در سواحل دریا دیده میشود. اگر ماسه خشک باشد و سطح آب زیرزمینی بالا نباشد (یعنی مناطق کویری) مقاومت فشاری آن حدود 1/5 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع میباشد. جهت احداث سازههای سنگین و مرتفع نیاز به استفاده از پی رادیه (گسترده) یا اجرای شمع تا رسیدن به خاک مقاوم میباشد. درصورتیکه سطح آب زیرزمینی بالا و ماسه آبدار باشد برای پیسازی بدون اجرای تمهیدات ویژه (مانند روشهای ذکرشده) مناسب نیست. زیرا ماسهی آبدار حالت لغزندگی دارد و قادر نیست که بار وارده را تحمل کند بهویژه در اثر زلزله وقوع روانگرایی خاک محتمل است و ماسه از زیر پی میلغزد و موجب سقوط کلی سازه میشود که در تصویر ذیل ارائهشده است.
بستر دج
بستر دج به زمینی اطلاق میشود که متشکل از شنهای درشت و ریز و خاک به هم فشرده میباشد و در رنگهای متنوع و گوناگون وجود دارد. انواع دج زرد، دج سیاه، دج سرخ برای بستر پی مناسبتر است.
بستر رسی
بستر رسی به دو شکل نمایان میشود. درصورتیکه رس، خشک، بیآب و فشرده باشد، جهت پیسازی بستر مناسبی به شمار میرود و تحمل نیروهای وارده را ممکن میکند. اما درصورتیکه رس آبدار و مرطوب باشد، بستر مناسبی بهحساب نمیآید و با در نظر گرفتن تدابیری خاص باید، برای بستر پی در نظر گرفته شود. بهویژه درصورتیکه ساختمان در زمین شیبدار روی رس آبدار بنا شود بهسرعت نشت نموده و بخشهای گوناگون سازه با ترکخوردگی روبهرو شده و درنهایت آسیب میبینند. درصورتیکه ساختمان در زمین رسی آبدار با سطح افقی احداث شود، به علت بروز اختلاف نیروهای واردشده بر خاک، این لایه به تحکیم غیریکنواخت گرفتارشده و در سراسر عمر بنا ایجاد ترکهای متعدد در آن را سبب میشود که در تصویر زیر میتوانید مشاهده نمایید.
بستر سنگی
بستر سنگی اغلب در دامنهی کوهها دیده میشود و متشکل از تختهسنگهای بزرگ میباشد و جهت احداث ساختمان بسیار مناسب میباشد. اگر این بستر، افقی، پیوسته و تغییرات نوع خاک در آن دیده نشود، تحت بارگذاری متعدد میتواند عملکرد مناسبی از خود نشان دهد که در زیر میتوانید مشاهده نمایید.
ساختمان 115» مرکز اصلی شیشه سکوریت